Stop de uitverkoop van open ruimte
De Provincie West-Vlaanderen duidt momenteel 450 hectare nieuwe industriegebieden aan, waarvan 150 hectare in Zuid-West-Vlaanderen, nu al de meest verharde regio van de provincie. Dit is een doorn in het oog van Natuur.koepel vzw en de West-Vlaamse Milieufederatie. Met een opmerkelijke affichecampagne hekelen ze de inname van onder andere waterrijke gebieden en open landbouwgebied voor industrie.
Momenteel loopt het openbaar onderzoek van de Provincie voor de aanduiding van de nieuwe zoekzones voor de bedrijventerreinen in de regio Waregem. Dit kadert in de zoektocht naar 450 hectare nieuwe bedrijvengronden voor de hele provincie. Van de 50 ha zoekzone in de regio Waregem wil de Provincie er 25,4 ha effectief realiseren. De zoekzones zijn verdeeld over 5 deelgebieden. Ze hebben allen een gekende waterproblematiek, zoals het gebied Vijverdam Zuid (13,5 ha) in Anzegem met nog recente overstromingen van de Mannebeek en Maalbeek. In Deerlijk liggen de 3 aangeduide zones in potentieel overstromingsgebied van een beek: zone Esser (10,5 ha) aan de Slijpbeek, zone Spijkerland (11,6 ha) aan de Beverenbeek en zone Nijverheidslaan (13,7 ha) langs de Wijmelbeek. De zoekzone in Waregem, Schoendale (2,8 ha), is eveneens grotendeels overstromingsgevoelig. “In de informatie van de Provincie voor het openbaar onderzoek staat telkens het zinnetje: “Er dient extra aandacht te gaan naar het waterbeheer van de site.””, zegt Nele Devriendt van Natuur.koepel, “Dit wordt beschouwd als een knelpunt, maar op vandaag is bouwen in watergevoelige gebieden gewoon onverantwoord.”
“Deze gebieden zijn schaars in onze provincie”, aldus Bart Vanwildemeersch van de West-Vlaamse Milieufederatie. “Vroeger werden ze als “waterziek” bestempeld en nutteloos voor de productie, dus werden ze gedraineerd of gedempt.”, geeft Vanwildemeersch aan. “Nu weten we maar goed genoeg dat deze gebieden goud waard zijn, omdat ze essentieel zijn om regenwater te stockeren en het in de bodem te laten dringen. Als we ook deze laatste gebieden betonneren, sluiten we ook de watervoorraden voor de zomers af.”, besluit Vanwildemeersch.
Beide organisaties baseren zich onder andere op het rapport “Weerbaar Waterland”, opgesteld door erkende waterexperten als professoren Meire en Willems. “Dit rapport trekt duidelijke conclusies”, geeft Nele Devriendt mee, “er is een watercrisis aan de gang in Vlaanderen waarbij de oorzaak ligt bij het verregaand veranderen van het natuurlijk watersysteem. Het blijven betonneren van de bodem is een van de meest problematische veranderingen. Hierdoor raakt het water niet meer in de bodem en stroomt het versneld af. Met alle gevolgen van dien.”, zegt Devriendt. “Wat we moeten doen –zo luidt het advies van het rapport- voor zowel watertekort als wateroverlast, is het watersysteem herstellen. Natuurlijke waterreservoirs betonneren en achteraf de ruimte compenseren door een bufferbekken, zal dus niet volstaan.”, besluit Devriendt.
Niet alleen het innemen van waterrijke gebieden, is volgens beide organisaties problematisch. Ook de manier waarop bepaalde gebieden geschikt verklaard worden voor verdere ontwikkeling, roept vragen op. “Voor de Provincie is een gebied geschikt om te ontwikkelen, als er naast dat gebied al een bedrijventerrein ontwikkeld is.”, geeft Vanwildemeersch aan. “Dat is een behoorlijk problematische aanpak omdat je over die hele regio her en der al bedrijventerreinen hebt liggen. Het zou heel wat gronden vogelvrij verklaren, waardoor de olievlek alleen maar verder uitdijt.”, besluit Vanwildemeersch.
“Ons landschap verandert zienderogen in een industrieel landschap, ontdaan van alle herinnering aan het verleden.”, volgens Devriendt. “Het Hof ter Schaegen, een 18de eeuwse hoeve die nu nog ingebed ligt in het open landschap, dreigt helemaal weggedrukt te worden. En naast het historisch erfgoed, zouden ook de kleine groene elementen verdwijnen uit ons landschap, dat nu al de hoofdtoon grijs draagt.”, besluit ze.
Beide verenigingen kunnen zich ook niet vinden in de compensatievoorstellen die in het plan zitten. Zo stelt de Provincie voor om bepaalde zones, bestemd voor bedrijventerreinen, te gaan schrappen en om te zetten naar de bestemming landbouwgebied. Een aantal van deze plaatsen zijn volgens de verenigingen nu al gedeeltelijk ingenomen door gebouwen of liggen zo ingesloten in bebouwd gebied bv. zone Zonnestraat en Heirbaan in Anzegem, Vaerestraat in Dentergem, dat er nauwelijks nog enige meerwaarde is naar herstel van open ruimte. Ze worden daarin bijgetreden door de conclusie van het studiebureau Antea, dat het begeleidende onderzoek opstelde: “Met de voorgestelde lijst van voorgestelde ruilgebied is er nul winst is op gebied van ecologie en waterhuishouding.”
De balans van deze nieuwe golf industriegebieden is voor de verenigingen dan ook overduidelijk negatief: “We moeten de resterende open ruimte, de laatste relatief gave landschappen, de natuur en het natuurlijke watersysteem dringend beter beschermen. De Provincie baseert zich op een achterhaalde visie rond landschappen en waterbeleid om deze gebieden toch nog te kunnen aansnijden voor industrie.”, geven ze aan. “Uiteindelijk gaan we met z’n allen de prijs betalen voor het verlies van deze ruimte.”, besluiten ze. Beide organisaties vragen dan ook om eerst ruimte vrij te maken op slecht georganiseerde bedrijventerreinen, in plaats van nu al extra landbouwgebieden en groen te gaan aansnijden.
Natuur.koepel vzw en de West-Vlaamse Milieufederatie vragen dan ook de stopzetting van dit selectieproces voor nieuwe industriezones en een masterplan om het waterbeleid in West-Vlaanderen om te buigen volgens de wetenschappelijke evidentie in het hoger genoemde expertenadvies “Weerbaar Waterland”.
Contactpersonen: Nele Devriendt, Natuur.koepel (nele@natuurkoepel.be, 0487/644585) en Bart Vanwildemeersch, West-Vlaamse Milieufederatie (bart.vanwildemeersch@westvlaamsemilieufederatie.be, 0468/071707)
De nota’s van de provincie West-Vlaanderen over de zoekzones voor bedrijventerreinen zijn hier na te lezen: www.west-vlaanderen.be/ruimtelijke-planning/bedrijvigheid
Meer weten over dit dossier?
Contacteer Nele Devriendt (nele@natuurkoepel.be of 0487/64 45 85)