De wetenschappelijke naam van de winterkoning Troglodytes troglodytes betekent letterlijk ‘holbewoner’, een verwijzing naar het bolvormig nestje van de soort.

Bij koud weer zoeken winterkoningen elkaar op om dicht tegen elkaar aan te schuilen en te slapen. Meestal gaat het om minder dan tien vogels. Het record staat op een slaapgroep van 61 exemplaren.

Soms bouwen winterkoninkjes dubbele nesten, waarbij de eieren in een groter boven nest gelegd worden en het onder nest als slaapplaats dienst doet.

Bij streng winterweer sterven veel winterkoninkjes. Dat is ook niet zo verwonderlijk. Vogels verteren bij strenge vorst snel hun vetreserves om hun hoge lichaamstemperatuur van zo’n 40 °C te behouden. Een winterkoning kan in een koude nacht tot 10% van zijn lichaamsgewicht verliezen.